Tussen 2026 en 2030 wordt door het Rijk een nieuwe tariefkorting (40% in 2026, aflopend naar 30% in 2030) in de motorrijtuigenbelasting geïntroduceerd voor emissievrije personenauto's. Hiermee worden de eerdere door het Rijk aangekondigde plannen om emissievrije personenauto's met ingang van 2025 te gaan belasten aangepast. Dit leidt in beginsel tot lagere inkomsten uit de provinciale opcenten. Ter compensatie hiervan is door het Rijk in haar Voorjaarsnota 2024 (in totaal voor alle provincies) een budget van € 656 miljoen gereserveerd in de Rijksbegroting binnen de zogenoemde Aanvullende Post. Deze uitkering zal plaatsvinden via het Provinciefonds.
In de Begroting 2024 hebben wij reeds behoedzaam gerekend met het feit dat elektrische voertuigen vanaf 2025 voor een kwart van het tarief en voor 2026 volledig worden opgenomen in de mrb. Door de huidige ontwikkelingen ontstaat voor de provincie Groningen naar verwachting een positief effect op de uitkering uit het Provinciefonds. Dit effect bestaat enerzijds uit ons aandeel in de hiervoor genoemde compensatie voor gederfde inkomsten mrb waarmee in het behoedzame scenario in de Begroting 2024 nog niet was gerekend die wordt uitgekeerd via het Provinciefonds en anderzijds uit het zogeheten vereveningseffect binnen het Provinciefonds dat ontstaat als gevolg van vergroting van het belastinggebied doordat elektrische voertuigen in de mrb worden opgenomen. Het positieve effect schatten we in binnen een bandbreedte van € 14,0 - € 21,0 miljoen.
Voorzichtigheidshalve gaan wij in onze berekeningen uit van een verwachte bate van € 14,0 miljoen. Dit omdat:
- We de middelen nog niet hebben ontvangen en wij op basis van ons hoofdlijnenakkoord 'geen geld uitgeven wat we niet hebben';
- Er op het vlak van de financiering van provincies nog diverse discussies lopen, waarbij de verschillende onderwerpen elkaar raken en mogelijk beïnvloeden. Een voordeel op het één kan een nadeel worden op het ander;
- Het overleg over het verdeelmodel van het provinciefonds nog loopt, waarbij ook de wijze waarop onderling tussen provincies de mrb verevend wordt onderwerp van discussie kan worden;
- De mrb een onderwerp is dat politiek gebruikt kan worden om invulling te geven aan "lastenverlichting voor de burger". Het Rijk kan de grondslag voor de mrb verlagen hetgeen betekent dat wij, indien dit niet wordt gecompenseerd, minder opcenten mrb krijgen aangezien dezelfde grondslag ook geldt voor de opcenten mrb; en
- Er kunnen andere tegenvallers op ons af komen vanuit de kabinetsplannen alsmede een stijging van risico's waar wij zelf mee annex zijn.
Van dit verwachte positieve effect van € 14,0 miljoen stellen wij voor een bedrag van € 7,0 miljoen aan de begrotingsruimte toe te voegen en een bedrag van € 7,0 miljoen in een stelpost op te nemen ter dekking van mogelijke tegenvallers en knelpunten in de personele bezetting.